شیر زنان ایرانی در گذر تاریخ:
یوتاب:سردار زن ایرانی کهخواهر آریوبرزنسردار نامدارارتش شاهنشاهی داریوشسومبوده است . وی درنبرد با اسکندر گجستک همراه آریوبرزن فرماندهی بخشیاز ارتش را بر عهده داشته است او در کوههای بختیاری راه را بر اسکندر بست . ولی یکایرانی راه را به اسکندر نشان داد و او از مسیر دیگری به ایران هجوم آورد . از اوبه عنوان شاه آتروپاتان ( آذربایجان ) در سالهای ٢٠ قبل از میلاد تا ٢٠ پس از میلاد
نیز یادشده است . با اینهمه هم آریوبرزن و هم یوتاب در راه وطن کشته شدند و نامی
جاوید از خود برجای گذاشتند.
آرتمیز: نخسیتن و تنها زن دریاسالار جهانتا به امروز . او به سال ۴٨٠ پیشاز میلاد به مقامدریاسالاری ارتش شاهنشاهی خشیارشارسید و در
نبرد ایران و یونان ارتش شاهنشاهی ایران را از مرزهای دریایی هدایت می کرد . تاریخنویسان یونان او را در زیبایی - برجستگی و متانت سرآمد همه زنان آن روزگار نامیدهاند.آرتمیس نیز درست میباشد.
آتوسا: ملکه بیش از ٢٨ کشورآسیایی در زمان امپراتوری داریوش بزرگ ... هرودوت پدر تاریخ از وی به نام شهبانویداریوش بزرگ یاد کرده است و آتوسا را چندین بار در لشگرکشی ها داریوش یاور فکری وروحی داریوش بزرگ دانسته است . چند نبرد و لشگر کشی مهم تاریخی ایران به گفتههرودوت به فرمان ملکه آتوسا صورت گرفته است.
آرتادخت: وزیر خزانه داری و امورمالی دولت ایران در زمانشاهنشاهی اردوان چهارم اشکانی. به گفتهکتاب اشکانیان اثر دیاکونوف روسی خاور شناس بزرگ او مالیات ها را سامان بخشید و دراداره امور مالی خطایی مرتکب نشد و اقتصاد امپراتوری پارتیان را رونق بخشید.
آزرمی دخت: شاهنشاه زن ایرانی درسال ۶٣١ میلادی . اودختر خسرو پرویزبود که پس از" گشتاسب بنده" بر چندین کشور آسیایی پادشاهی کرد. آذرمیدخت سی و دومین پادشاه ساسانیبود. واژه این نام به چم ( معنی) پیر نشدنی و همیشه جوان است.
آذرآناهید: ملکه ملکه هایامپراتوری ایران در زمانشاهنشاهی شاپور یکم بنیانگذار سلسلهساسانی... نام این ملکه بزرگ و اقدامات دولتی او در قلمرو ایران در کتیبههای کعبه زرتشت در استان فارس بارها آمده است و او را ستایش کرده است . ( ٢۵٢ساسانیان)
پرین: بانوی دانشمند ایرانی . اودختر کیقباد بود که در سال ٩٢۴ یزدگردی هزاران برگ از نسخه های اوستا را به زبانپهلوی برای آیندگان از گوشه و کنار ممالک آریایی گردآوری نمود و یکبار کامل آنرانوشت و نامش در تاریخ ایران زمین برای همیشه ثبت گردیده است . از او چند کتاب دیگرگزارش شده است که به احتمال زیاد در آتش سوزی های سپاه اسلام از میان رفته است.
زربانو: سردار جنگجوی ایرانی . دختر رستم و خواهر بانوگشسب . او در سوار کاری زبده بوده است که در نبردها دلاوری ها بسیاری از خود نشانداده است . تاریخ نام او را جنگجویی که آزاد کننده زال - آذربرزین و تخوار از زندانبوده است ثبت کرده.
فرخ رو: نام او به عنواننخستین بانوی وزیردر تاریخ ایران ثبت شده است وی از طبقه عامکشوری به مقاموزیری امپراتوری ایران رسید.
کاساندان: پس از شاهنشاه ایراناو نخسین شخصیت قدرتمند کشور ایران بوده است . کاساندان تحت نام ملکه٢٨ کشور آسیاییدر کنارهمسرش کورشبزرگ حکمرانی میکرده است . مورخین یونانی) گزنفون ) از ویبا نیکی و بزرگ منشی یاد کرده است.
گردآفرید: یکی دیگر از پهلونانسرزمین ایران ... تاریخ از او به عنوان دختر گژدهم یاد میکند که با لباسیمردانه با سهراب زور آزمایی کرد. فردوسی بزرگ از او به نام زنی جنگجو ودلیر از سرزمین پاکان یادمیکند.
آریاتس: یکی از سردارانمبارز هخامنشی ایران در سالهای پیش از میلاد . مورخین یونانی در چند جا نامیکوتاهاز وی به میان آورده اند.
گردیه: بانوی جنگجوی ایرانی . اوخواهر بهرام چوبینهبود . فردوسی بزرگ از او به عنوانهسمرخسروپرویزیاد کرده که در چند نبردها در کنار شاهنشاه قرارداشته است و دلاوری بسیاری از خود نشان دادهاست . ( ساسانی ٣۴٨ + شاهنامه فردوسی 274)
هلاله: پادشاه زن ایرانیکه به گفته کتاب دینی وتاریخی بندهش ( ٣٩١ یشتها 1+274 یشتها 2)کیانیان بر اریکه شاهنشاهی ایران نشست . از
او به عنوانهفتمین پادشاه کیانییاد شده است که نامش را"همایچهر آزاد" ( همای وهمون) نیز گفته اند ... او مادر داراببود و پس از "وهومن سپندداتان" بر تخت شاهنشاهیایران نشست . وی با زیبایی تمام سیسال پادشاه ایران بود و هیچ گزارشی مبنی بر بدکردار بودن وی و ثبت قوانین اشتباه وظالمانه از وی به ثبت نرسیده است.
پوراندخت:شاهنشاه ایران در زمانساسانی . وی زنی بود که بر بیش از ١٠ کشور آسیایی پادشاهی میکرد .او پس از اردشیرشیرویه به عنوانبیست و پنجمین پادشاه ساسانیبر اریکه شاهنشاهیایران نشست و فرامانروایی نمود.
شیرین: شاهزادهارمنی . ارمنستان یکی از شهرهای کوچک ایران بود و شاه ارمنستان زیرا نظر شاهنشاهایران . خسرو پرویز و شیرن حماسه ای از خود ساختند که همیشه در تاریخ ماندگار ماند. شیرین از خسرو ۴ فرزند به نامهای نستور - شهریار - فرود و مردانشه بدنیا آورد کههر چهار فرزند وی در زندان کشته شدند. پس او سر بر بالین ( جسد بی جان ) خسرونهاند و با خوردن زهری عشق اش به خسرو را جاودانه ساخت و هردو جان باختند.
بانو گشنسب: دختر دیگر رستم – خواهر زربانوی دلیر . نامبانو گشسب جنگجو در برزونامه و بهمن نامه بسیار آمده است . یکی از مشهورترین حکایتهای او نبرد سه گانه فرامرز – رستم و بانوگشسب است . او منظومه ای نیز به نام خوددارد که هم اکنون نسخه ای از آن در کتابخانه ملی پاریس و در کتابخانه ملیبریتانیاموجود است.
ماندان:ماندان یا ماندانا دختر آژی دهاکآخرین پادشاه ماد که همسر کمبوجیه پدر کوروش شد و از این وصلت کوروش متولد گردید. او در تربیت و نیز انتقال قدرت به کوروش سهم بسیار موثری داشت.
رکسان یارکسانا: رکسان یا رکسانا یا روشنک دختر داریوش سوماستکه بنا به مقتضیات سیاسی و برای انجام حسن رابطه بین یونان و ایران،
همسریاسکندر را پذیرفت.
دغدویه: یا دوغدو مادر زرتشت است که اصلا ازشهر ری بوده است. وی در آنجا با کوی ها و کرپن ها که مردم را گمراه می کردند و از
آنها مرتب فدیه و قربانی می خواستند و دین را وسیله ای برای رسیدن به امیال وخواستهای ناروای خود کرده بودند به مبارزه پرداخت.
سیندخت: همسرخردمند مهرآب کابلی و مادر رودابه و مادربزرگ رستم که در همسری زال و رودابه و جلبموافقت مهرآب پدر رودابه به این وصلت نقش مهمی داشت و نیز در موقع تولد رستم ازمادر، سیندخت یار و مددکار دخترش رودابه بود. کوتاه سخن اینکه سیندخت یکی از
خردمندترین چهره های شاهنامه است.
رودابه: دختر مهرآبکابلی و همسر زال ومادر رستکه به روایت شاهنامه دلباختگی زالبه او یکی از زیباترین صحنه های شاهنامه است.
تهمینه: دختر زیباروی پادشاه سمنگان که شبی همسررستم بود. ثمره آن تولد سهراب است که داستان زندگی و مرگ دردناکش به دست پدر درشاهنامه فردوسی به تفصیل آمده است.تهمینه برای آنکه تمام وقت خود را صرف پرورشسهراب کند، با وجود جوانی و زیبایی ازدواج نکرد.
کتایون:دخترقیصر روم همسر گشتاسب شاه و مادر اسفندیار و یکی از اولین کسانی که کیش زرتشت راپذیرفت. موقعی که اسفندیار به دستور گشتاسب می خواست به جنگ رستم برود کتایون بهسختی با رفتن او مخالف بود و او بخردانه پند داد ولی اسفندیار نپذیرفت و در جنگ با
رستم کور و سپس کشته شد و کتایون با غم و دردی جانکاه به سوگ فرزند نشست.
هما: دختر اسفندیار و خواهر بهمن و ملکه نامداری از سلسله کیانیان
(نگان) نگان زن:که در لغت به معنی کامروا و پیروزمند است. وی از سردارانساسانی بود که با تازیان دلاورانه جنگید. دلاوریهای شکوهمندانه او در جنگهای چریکیبا سپاه تازیان زبان زد ایرانیان بود و تازیان بهنگام حمله های او از مقابلش پابفرار میگزاردند.
آپارنیک: همسر رستم فرخزاد که همچون یک شیر زن، به همراه او تا آخرین قطرهُ خونبا تازیان متجاوز دلیرانه جنگید
سورا: در لغت به معنی گلگون رخ٬ که دختر اردوان پنجم بود و سمت سپهبدی داشت ودست راست پدر بود و در جنگها دلاورانه همراه پدر می جنگید.