مدل تلفن همراه مبدع اولین موبایل دنیا "مارتین کوپر" در سال 1973 جهان را متحول کرد در حالی که خود از آن چه روی خواهد داد خبر نداشت. وی به همراه تیمش در شرکت موتورولا توانست تنها ابزاری که به گونه ای زندگی نوجوانان و تاجران حرفه ای را به یکدیگر شبیه سازد را ابداع کند، ابزاری به نام تلفن همراه.

این ابزار ابعادی برابر یک آجر داشت و به مدت یک دهه به فروش تجاری نرسید اما به محض اینکه کوپر ابداع خود را در پیاده روهای نیوریورک به نمایش گذاشت همه چیز تغییر کرد.

ایده فناوری تلفن همراه در آن زمان توسط رقیب موتورولا یعنی شرکت AT&T ارائه شده بود و لابراتوار "بل" سیستمی را ارائه کرده بود که به کاربران اجازه می داد تماسهای تلفنی خود را در حالی که بر روی خط باقی می مانند از تلفنی به تلفن دیگر انتقال دهند. اما AT&T تمرکز خود را بر روی تلفن داخل خودروها قرار داده بود.

کوپر می خواست افراد این آزادی را داشته باشند تا از داخل خودروی خود تماس تلفنی برقرار کنند و از این رو وی به همراه شرکت موتورولا پروژه ای را برای خلق ابزاری قابل حمل آغاز کرد.

موتورولا به مدت سه ماه مشغول ساخت نمونه ای آزمایشی از ابزار مکالمه ای قابل حمل بود و کوپر در سال 1973 آن را به نمایش گذاشت. اولین تلفن همراه تجاری این شرکت با نام تجاری DynaTAC در حدود 10 سال بعد به فروش رسید.

کوپر که اکنون 81 سال سن دارد، بنیانگذار شرکت ArrayComm به شمار می رود. شرکتی که هدفش بهبود شبکه تلفنهای همراه، آنتنهای هوشمند و ارتباطات بی سیم است. همچنین وی به همراه همسرش مخترعان Jitterbug گوشی تلفن همراهی که کار با آن برای سالمندان تسهیل شده است نیز به شمار می رود.

"مارتین کوپر" آنچه اکنون به عنوان اولین تماس تلفن همراه مشهور است را در سال 1973 انجام داد. وی در گفتگو با سی ان ان به سئوالاتی درباره واکنشش برابر ابزاری که منجر به تغییر چهره ارتباطات به شکلی که ما آن را می شناسیم شده است، پاسخ داده است:

* سی ان ان: جو فناوری در سال 1973 چگونه بود و چه چیز ایده ساخت تلفن همراه و رقابت با AT&T را در شما به وجود آورد؟

- مارتین کوپر: در آن زمان خبری از مدارهای درهم پیچیده بزرگ نبود. رایانه ای در کار نبود، تلویزیونهای مدار بسته وجود نداشتند، هیچکس نمایشگرهای LCD را به خواب هم نمی دید؛ نمی توانم تمامی چیزهایی که در سال 1973 وجود نداشتند را نام ببرم. اما ما که برای سالها و سالها مشغول ساختن تلفنهای داخل خودروها بودیم فکر کردیم اکنون زمانی مناسب برای ارتباطات شخصی است زیرا انسانها به صورت طبیعی متحرک هستند.

برای صد سال نیاز انسانها برای صحبت کردن با تلفن به چسبیدن آنها به میز کار یا تلفنهای خانگی شان همراه بود و حال ما می خواستیم آنها را در خودروهایشان حبس کنیم؟ اصلا ایده خوبی نبود.

از این رو تصمیم گرفتیم در برابر AT&T بایستیم. در سال 1973 تصمیم گرفتیم رونمایی خیره کننده ای را اجرا کنیم و من نیز بهترین راه را انتخاب کردم تا تلفن همراهی بسازم و از فردی بخواهم مکالمه با اولین تلفن شخصی همراه را تجربه کند و این روند پیدایش و تکامل تلفن همراهی بود که ما ساختیم.

*چه زمانی این اولین تماس تلفنی شخصی را برقرار کردید؟ با چه کسی تماس گرفتید؟



- فکر می کردم همه جواب این سئوال را می دانند! اولین تماس تلفنی عمومی در خیابانهای نیویورک انجام گرفت و با "جوئل. اس. انگل" مدیر برنامه تلفنهای همراه AT&T تماس گرفته شد. من با او تماس گرفتم و گفتم: "جوئل، من از یک تلفن همراه با تو تماس می گیرم، از یک تلفن همراه واقعی، از یک تلفن همراه دستی و قابل حمل واقعی!"

دقیقا به یاد ندارم او چه پاسخی داد اما واقعا برای چند لحظه سکوت کرد. غرور از موفقیتم به اندازه ای بود که او دندانهایش را به هم می سایید. او بسیار مودب بود و تماس را با احترام خاتمه داد. زمانی که دوباره از وی درباره این رویداد پرسیده شد وی پاسخ داد هیچ خاطره ای از آن لحظه به یاد ندارد.

* واکنشها به تلفن همراه چه بود؟ آیا مردم درباره آن به عنوان ابزاری غیر واقعی، غیر ممکن یا غیر ضروری فکر می کردند؟

- خوب، مردم در برابر این ابزار شگفت زده شده بودند. این ورای تصورات بود که بیش از نیمی از مردم جهان بتوانند تلفن همراه داشته باشند. اما مردم از اینکه می دیدند می توان این دستگاه را به گوش چسباند، راه رفت و با تلفن با این و آن تماس گرفت مطلقا بهت زده شده بودند.

به یاد دارم که در آن زمان حتی تلفن بی سیم نیز نبود. ما در سال 1973 کنفرانس مطبوعاتی برگزار کردیم و من تلفن همراه را به خانم خبرنگار جوانی دادم و به او گفتم با فردی تماس بگیرد. او گفت: "می توانم با مادرم در استرالیا تماس بگیرم؟" و من گفتم: "البته که می شود" و او تماس گرفت.

آن زن پس از تماس تلفنی کاملا متعجب شده بود. او نمی توانست تصور کند چگونه این ابزار کوچک توانسته است نیمی از جهان را دور بزند و مستقیما تماس وی را با مادرش برقرار کند. نیویورکی های ریزبین نیز با دهان باز در آنجا ایستاده بودند.

پذیرش این دستگاه جدید کاملا شگفت آور بود. ما دومین نمایش را در اوایل دهه 1980 و زمانی اجرا می کردیم که رئیس شرکت ما در واشنگتن بود. او دستگاه جدید را به"جورج بوش" پدر نشان داد و وی نیز به شدت تحت تاثیر آن قرار گرفت. او گفته بود: "خوب من باید این را به "ران" نشان دهم." و می دانید که پس از آن وی تلفن را به "رونالد ریگان" نشان داد. "ریگان" با دیدن تلفن گفته بود: "چه چیز مانع می شود ما از این تلفن نداشته باشیم؟"

* این تلفن همراه چه شکلی داشت؟ قیمت آن چقدر بود و چه کسی آن را می خرید؟

- تلفن ارتفاعی در حدود 25 تا 27 سانتیمتر داشت و ضخامت آن در حدود 4.5 سانتیمتر و عرض آن در حدود 10 سانتیمتر بود. وزن آن نیز در حدود 1.13 کیلوگرم بود.

* قیمت آن چند بود؟

- اگر درباره آن فکر کنید می بینید که آن تلفن همراه محصولی تجاری نبود و اگر می خواستید یکی از آنها را بسازید باید میلیونها دلار خرج می کردید. زمانی که ما محصول تجاری این تلفن را ساختیم 10 سال از ارائه نمونه اولیه آن گذشته بود. ما فروش آن را تا اکتبر 1983 آغاز نکردیم و در آن زمان نیز قیمت تلفنهای همراه ما سه هزار و 900 دلار بود. مثل اینکه امروز تلفن همراهی 10 هزار دلاری بخرید.

* این پول خیلی زیادی است. چه کسی این تلفنها را می خرید؟

- خوب نمی توانم بگویم افراد زیادی آن را می خریدند. در واقع تعداد آنها بسیار کم بود. در ابتدا خریداران تنها افراد ثروتمند و یا افرادی بودند که همیشه در حرکت و رفت و آمد بودند. افرادی مانند دارندگان آژانسهای املاک و پزشکان که به دلیل استفاده از پیجرها بیشتر به تکنولوژی خو گرفته بودند، مشتریان اولیه این تلفن همراه بودند.

تلفنهای همراه تا هفت یا هشت سال پس از آن به موضوعی کاملا جدی تبدیل نشد همه فکر می کنند تلفنهای همراه همیشه بوده اند و همیشه محبوبیت داشته اند اما در واقع از سال 1990 سالی که تا قبل از آن تنها کمتر از یک میلیون تلفن همراه در سرتاسر جهان وجود داشت انفجار واقعی آغاز شد.

* آیا تصورش را می کردید زمانی برسد که همه یک تلفن همراه داشته باشند؟

- خوب ما می دانستیم که روزی همه یک تلفن همراه خواهند داشت اما تصور اینکه چنین اتفاقی در طول زندگی من رخ دهد کمی مشکل بود... و حالا ما تقریبا پنج میلیارد تلفن همراه در سرتاسر جهان داریم...وای خدای من!

* درباره پیشرفتهای تلفنهای همراه چه احساسی دارید؟ به ویژه درباره پیشرفتهایی از قبیل نرم افزارها و دوربینها؟

- باید به شما بگویم به همان اندازه که رویا پرداز بودیم هرگز تصورش را هم نمی کردیم همه این کاربردها بتوانند در یکجا جمع شوند و البته من چندان مطمئن هم نیستم این اتفاق، اتفاق فوق العاده ای باشد. تلفنهای همراه بسیار پیچیده شده اند، استفاده از آنها به اندازه ای دشوار است که با خود فکر می کنید اینها برای مردم واقعی طراحی شده اند یا برای مهندسها؟

فکر می کنم آنچه واقعا در حال روی دادن است این است که با رشد صنعت ما انواع مختلفی از تلفنهای همراه خواهیم داشت که تعدادی از آنها بسیار ساده و روان هستند. در واقع من و همسرم شرکتی را تاسیس کردیم و وی در آن "جیترباگ" را که تلفن همراهی بسیار ساده است، طراحی کرد.

* مدل گوشی که اکنون دارید چیست؟

- من اینجا دارم به همه گوشی های تلفن همراهم نگاه می کنم. اکنون که دارم با تلفن صحبت می کنم مشغول آزمایش یک گوشی ویژه شرکتی اروپایی هستم. نام این گوشی Vertu بوده و قیمت آن از پنج هزار دلار شروع می شود. البته این قیمت ارزانترین مدل آن است. شاید شما بخواهید مدلی که کاملا از طلا ساخته شده را خریداری کنید.

* پس این تلفن همراه با محاسبه تورم قیمتی در حدود نصف قیمت اولین تلفن همراهی دارد که شما ساخته اید...

- درست است و این تلفن همراه به هیچ وجه پیچیده نیست. با وجود داشتن دفترچه تلفن، امکان دسترسی به بخشهای خاصی از اینترنت و خواندن ایمیلها به دوربین مجهز نیست. این یک تلفن واقعا ابتدایی به شمار می رود.

اما من یک گوشی "موتورولا دروید" هم دارم و از آن استفاده می کنم. یک گوشی جیترباگ هم دارم و البته همیشه آخرین مدلهای گوشی تلفنهای همراه را آزمایش می کنم. برای مدتی هم یک آی-فن داشتم اما آن را به نوه ام دادم. بچه ها واقعا گرفتار این دستگاه شده اند. اما به نظرم اکنون تلفنهای همراه اندروید بیشتر جذابیت دارند و آخرین مدل گوشی آندروید اگر نگویم بهتر از آی- فن است، به همان اندازه خوب است.