Proxy Server نرم افزاري است كه در يك شبكه حد واسط بين اينترنت و كاربرانواقع مي شود. فلسفه ايجاد Proxy Server قراردادن يك خط اينترنت در اختيارتعداد بيش از يك نفر استفاده كننده در يك شبكه بوده است ولي بعدها امكاناتو قابليتهايي به Proxy Server افزوده شد كه كاربرد آن را فراتر از بهاشتراك نهادن خطوط اينترنت كرد . بطور كلي Proxy Server ها در چند موردكلي استفاده مي شوند . ...يك كاربرد Proxy Server ها ،همان به اشتراك گذاشتن يك خط اينترنت براي چند كاربر است كه باعث كاهشهزينه و كنترل كاربران و همچنين ايجاد امنيت بيشتر مي شود . كاربرد دومProxy Server ها ، در سايتهاي اينترنتي به عنوان Firewall مي باشد .كاربرد سوم كه امروزه از آن بسيار استفاده مي شود ، Caching اطلاعات است .با توجه به گران بودن هزينه استفاده از اينترنت و محدود بودن پهناي باندارتباطي براي ارسال و دريافت اطلاعات ، معمولا" نمي توان به اطلاعات موردنظر در زمان كم و با سرعت مطلوب دست يافت . امكان Caching اطلاعات ، برايكمك به رفع اين مشكل در نظر گرفته شده است . Proxy Server ، سايتهايي راكه بيشتر به آنها مراجعه مي شود را دريك حافظه جداگانه نگاه مي دارد. بهاين ترتيب براي مراجعه مجدد به آنها نيازي به ارتباط از طريق اينترنت نيستبلكه به همان حافظه مخصوص رجوع خواهد شد .
اين امر باعث مي گردد از يك طرف زمان دسترسي به اطلاعات كمتر شده و از سويديگر چون اطلاعات از اينترنت دريافت نمي شود ، پهناي باند محدود موجود بااطلاعات تكراري اشغال نشود . بخصوص آنكه معمولا" تغييرات در يك Websiteمحدود به يك يا دو صفحه مي باشد و گرفتن اطلاعات از اينترنت بدون Cachingبه معناي گرفتن كل سايت مي باشد حال آنكه با استفاده از Proxy Server وامكان Caching اطلاعات ، ميتوان تنها صفحات تغيير كرده را دريافت كرد .

ويژگيهاي Proxy Server
ويژگي اول : با استفاده از Proxy Server مي توان از اكثر پروتكلهاي موجوددر شبكه هاي محلي در محدوده نرم افزارهاي كاربردي در شبكه هاي LAN مرتبطبا اينترنت استفاده كرد .
Proxy Server پروتكلهاي پر كاربرد شبكه هاي محلي مانند IPX/SPX (مورداستفاده در شبكه هاي ناول) ، NETBEUI (مورد استفاده در شبكه هاي LAN باتعداد كاربران كم) و TCP/IP (مورد استفاده در شبكه هاي Intranet ) راپشتيباني مي كند. با اين ترتيب براي اينكه بتوان از يك نرم افزار كاربرديشبكه LAN كه مثلا" با پروتكل IPX/SPX روي ناول نوشته شده ، روي اينترنتاستفاده كرد نيازي نيست كه قسمتهاي مربوط به ارتباط با شبكه كه ازFunction Call هاي API استفاده كرده را به Function Call هاي TCP/IP تغييرداد بلكه Proxy Server خود اين تغييرات را انجام داده و مي توان به راحتياز نرم افزاري كه تا كنون تحت يك شبكه LAN با ناول كار مي كرده است را درشبكه اي كه مستقيما" به اينترنت متصل است ، استفاده كرد .
همين ويژگي درباره سرويسهاي اينترنت مانند , FTP , Telnet , Gopher , IRCRealAudio , Pop3 و . . . وجود دارد . به اين معنا كه هنگام پياده سازيبرنامه با يك سرويس يا پروتكل خاص ، محدوديتي نبوده و كدي در برنامه برايايجاد هماهنگي نوشته نمي شود .

ويژگي دوم : با Cache كردن اطلاعاتي كه بيشتر استفاده مي شوند و با بروزنگاه داشتن آنها ، قابليت سرويسهاي اينترنت نمايان تر شده و مقدار قابلتوجهي در پهناي باند ارتباطي صرفه جويي مي گردد.

ويژگي سوم : Proxy Server امكانات ويژه اي براي ايجاد امنيت در شبكه دارد. معمولا" در شبكه ها دو دسته امنيت اطلاعاتي مد نظر است . يكي آنكه همهكاربران شبكه نتوانند از همه سايتها استفاده كنند و ديگر آنكه هر كسينتواند از روي اينترنت به اطلاعات شبكه دسترسي پيدا كند . با استفاده ازProxy Server نيازي نيست كه هر Client بطور مستقيم به اينترنت وصل شود درضمن از دسترسي غيرمجاز به شبكه داخلي جلوگيري مي شود . همچنين مي توان بااستفاده از SSL (Secure Sockets Layers ) امكان رمز كردن داده ها را نيزفراهم آورد.

ويژگي چهارم : Proxy Server بعنوان نرم افزاري كه مي تواند با سيستم عاملشما مجتمع شود و همچنين با IIS (Internet Information Server ) سازگار ميباشد، استفاده مي گردد.

خدمات Proxy Server
Proxy Server سه سرويس در اختيار كاربران خود قرار مي دهد:
1- Web Proxy Service : اين سرويس براي Web Publishing يا همان ايجاد WebSite هاي مختلف درشبكه LAN مفيد مي باشد . براي اين منظور قابليت مهمReverse Proxing در نظر گرفته شده است . Reverse Proxing امكان شبيه سازيمحيط اينترنت درمحيط داخل مي باشد. به اين ترتيب فرد بدون ايجاد ارتباطفيزيكي با اينترنت مي تواند برنامه خود را همچنان كه در محيط اينترنت عملخواهد كرد، تست كرده و مورد استفاده قرا دهد. اين قابليت در بالا بردنسرعت و كاهش هزينه توليد نرم افزارهاي كاربردي تحت اينترنت موثر است.
2- Winsock Proxy Service : منظور، امكان استفاده از API Call هاي Winsockدر Windows است . در Windows ، Function Call هاي مورد استفاده درسرويسهاي اينترنت مانند Telnet ، FTP ، Gopher و . . . ، تحت عنوانWinsock Protocols معرفي شده اند. در حقيقت براي استفاده از اين سرويسهادر نرم افزارهاي كاربردي نيازي نيست كه برنامه نويس چگونگي استفاده از اينسرويسها را پيش بيني كند.
3- Socks Proxy Service : اين سرويس، سرويس Socks 4.3a را پشتيباني مي كندكه در واقع زير مجموعه اي از Winsock مي باشد و امكان استفاده از Http1.02 و بالاتر را فراهم مي كند. به اين ترتيب مي توان در طراحي Websiteخارج از Firewall ، Security ايجاد كرد.

معيارهاي موثر در انتخاب Proxy Server
1- سخت افزار مورد نياز : براي هر چه بهتر شدن توانمنديهاي Proxy Server ،بايد سخت افزار آن توانايي تحمل بار مورد انتظار را داشته باشد .
2- نوع رسانه فيزيكي براي ارتباط با اينترنت : راه حلهاي مختلفي براياتصال به شبكه اينترنت وجود دارد . ساده ترين راه ، استفاده از مودم وخطوط آنالوگ مي باشد . راه ديگر استفاده از ISDN و خطوط ديجيتال است كه هماحتياج به تبديل اطلاعات از آنالوگ به ديجيتال و برعكس در ارسال و دريافتاطلاعات ندارد و هم از سرعت بالاتري برخوردار است . روش ديگر استفاده ازخط هاي T1/E1 با ظرفيت انتقال گيگا بايت مي باشد .
پيشنهاد مي شود كه در شبكه هاي با كمتر از 250 كاربر از ISDN و از 250كاربر به بالا از T1/E1 استفاده شود . ( البته در ايران به علت عدم وجودخطوط ISDN و كمبود خطوط T1/E1 اين استانداردها كمتر قابل پياده سازيهستند. )
3- هزينه ارتباط با اينترنت : دو عامل موثر در هزينه اتصال به اينترنت ،پهناي باند و مانايي ارتباط مي باشد . هر چه مرورگرهاي اينترنتي بيشتر وزمان استفاده بيشتر باشد ، هزينه بالاتر خواهد بود . با توجه به اينكهProxy Server مي تواند با Caching اطلاعات اين موارد را بهبود بخشد ،بررسي اين عامل مي تواند در تعيين تعداد Proxy هاي مورد استفاده موثر باشد.
4- نوع و نحوه مديريت سايت : اين عامل نيز در تعيين تعداد Proxy ها موثراست . مثلا" اگر در شبكه اي مشكل راهبري وجود داشته باشد ، با اضافه كردنتعداد Proxy ها ، مشكل راهبري نيز بيشتر خواهد شد .
5- پروتكل هاي مورد استفاده : Proxy Server ها معمولا" از پروتكلهايTCP/IP و يا IPX/SPX براي ارتباط با Client ها استفاده مي كنند . بنابراينبراي استفاده از Proxy بايد يكي از اين پروتكل ها را در شبكه استفاده كرد.
پيشنهاد مي شود در شبكه هاي كوچك با توجه به تعداد كاربرها Proxy Server وWeb Server روي يك كامپيوتر تعبيه شوند و در شبكه هاي متوسط يا بزرگ تعدادserver Proxy ها بيش از يكي باشد .